Merhaba,
Önceki dersimizde ilk php sayfamızı hazırlamış ve yayınlamıştık. Şimdi PHP’de değişken tanımlama, değişken türleri ve değişkenlere değer atama gibi konuları anlatacağız.
Öncelikle değişken ne demektir, onu bir öğrenelim. Değişkenler; program içerisinde farklı zamanlarda farklı değerlere sahip olabilen program ögeleridir. Bir bakıma Matematik’teki x gibidirler. Sorunun başında belirli bir değerleri yok iken, sonunda en değerli nesne olurlar :D.
PHP’de değişkenleri başlarına eklenen $ işaretinden tanıyacağız. Bir dizenin değişken olarak işlem görebilmesi için bazı kurallar var.
- Değişkenler $ işareti ile başlar,
- Değişken isimleri sadece harf, rakam ve alt çizgi karakterlerini barındırabilir.
- Değişken isimleri rakam ile başlayamaz.
- PHP’de değişken isimleri büyük / küçük harfe duyarlıdır. Bu nedenle değişken isimlerini seçerken buna dikkat etmek gerekir.
$ad, $soyad, $adres, $telefon_no1, $telefon_no2 isimleri değişken ismi olarak kullanılabilir, ama $1ad, $ad-soyad, $tc no, $123 gibi isimler değişken ismi olarak kullanılamaz.
Değişkenlere Değer Atama
Değişkenlerin değerleri eşittir işareti ile belirlenir. Değişkenlere değer ataması yapılırken, alfa sayısal içerikler tırnak işareti içerisinde yazılmalıdır. Sayısal değerleri yazarken tırnak işaretine ihtiyaç duymuyoruz.
$isim=”halil”; $yas=12;
Toplu değer atama için;
$ad=$isim=$name=”halil”;
kullanılabilir. Buradan şunu da anlıyoruz, bir değişkeni başka bir değişkene eşitleyebiliriz.
Sabitler
Sabitler, değişkenlerin bir türüdür. Fakat program boyunca genellikle değerleri hiç değiştirilmez. Ve yapı olarak da farklıdırlar. Sabitlerin başına $ işareti konmaz. Bu şekilde bir kural olmasa da, genel olarak uygulanan, sabitlerin tümünün büyük harfle yazılmasıdır.
Sabitlerin tanımlanması, define fonksiyonu ile yapılır ve tanımlama esnasında tırnak içerisinde yazılırlar.
define(“SITE_OWNER”,”TÜRKOĞLU”); şeklinde. Burada SITE_OWNER sabitine “TÜRKOĞLU” değerini atamış olduk.
Kullanımı: echo SITE_OWNER; şeklindedir.
Diziler
Diziler, değişkenlerin gelişmiş halleridir. Birden fazla değeri barındırabilirler. Dizilerin yapısı, değişkenlere ek olarak, bir index değeri içerir. Bu index değerini köşeli parantezler ile gösteririz.
$meyveler[1]=”Elma”; $meyveler[2]=”Armut”; şeklinde kullanılabilir.
Burada kullanılan index değeri, dizi içerisindeki belirli bir elemana ulaşmamızı sağlar. index değeri olarak sayı kullanılabildiği gibi metinler de kullanılabilir.
$personel[“ad”]=”Halil”; $personel[“soyad”]=”Türkoğlu”;
Dizilere tek tek değer ataması yapılabileceği gibi toplu değer ataması da yapılabilir. Bunun için array yapısının kullanılması gerekmektedir.
$meyveler=array(“Elma”,”Armut”,”Vişne”,”Çilek”); bu şekilde çok sayıda değer ekleyebiliriz.
array yöntemi ile diziye değer ataması yapılırken, aynı zamanda index de atamış oluruz. Yukarıdaki örneğin, tek tek atanmış hali:
$meyveler[0]=”Elma”;
$meyveler[1]=”Armut”;
$meyveler[2]=”Vişne”;
$meyveler[3]=”Çilek”; şeklindedir.
array yönteminde eğer herhangi bir başlangıç değeri belirtilmez ise; index değeri 0’dan başlar. Başlangıç index değeri tanımlamak için,
$meyveler=array(1=>”Elma”,”Armut”,”Çilek”,”Vişne”); şeklinde yazmamız gerekir. İsterseniz aynı yöntemle, her eleman için farklı bir index değeri verebilirsiniz.
Metin tabanlı index değerleri için de yukarıdaki yöntemi uygulamamız gerekiyor. Yalnız bu tür index değerlerinde her eleman ayrı ayrı belirtilmesi lazım.
$personel=array(“ad”=>”Halil”,”soyad”=>”Türkoğlu”); gibi.
Çok Boyutlu Diziler
Çok boyutlu diziler, elemanı dizi olan dizi değişkenlerdir. Her bir elemana ait, başka alt elemanlar çok boyutlu dizileri oluşturur.
Personel Listesi
- 1 numaralı personel
- Adı=Halil
- Soyadı=Türkoğlu
- Personel No=123
- 2 numaralı personel
- Adı=John
- Soyadı=Doe
- Personel No=0
Bu türdeki kademeli listeler çok boyutlu diziler ile ifade edilir.
$personel=array(
1=>array(“ad”=>”Halil”,”soyad”=>”Türkoğlu”,”persno”=>123),
2=>array(“ad”=>”John”,”soyad”=>”Doe”,”persno”=>0)
);
1 numaralı personelin adını ekrana yazdırmak için; echo $personel[1][“ad”]; kodu kullanılabilir.
Değişken Değişkenler
Değişken Değişkenler, ismi başka bir değişkenin değeri tarafından oluşturulan değişkenlerdir.
$isim=”halil”;
$$isim => $halil, bu şekilde otomatik üretilmiş değişken isimleri elde edilmiş olur.
Değişkeni Yok Etme
Değişkenleri ve değer atamayı gördükten sonra sıra geldi, onları yok etmeye. Bir değişken oluşturulduğu zaman, bellekte kendisine bir yer ayırır ve yok edilinceye kadar o yeri korur. Bu nedenle gereksiz değişken kullanımı, belleğin aşırı yüklenmesine sebep olabilir. Bunu önlemek için, artık kullanılmayacak olan değişkenleri yok edebiliriz.
unset($isim);
unset fonksiyonu, belirtilen değişkeni ortadan kaldırma ve ona ayrılan konumu boşaltma işlemini yapar. Kullanılmayan değişkenlerden bu komut ile kurtulabiliriz.
Evet, bu dersimizin de sonuna gelmiş olduk. Bu derste; değişken ne demektir, değişken türleri nelerdir, değişkenlere nasıl değer atanır sorularına cevaplar verdik. Bir sonraki dersimizde görüşmek üzere…
